Monday, January 11, 2016

Սաուդյան Արաբիան ընդդեմ Իրանի. ո՞վ կհաղթի բաց հակամարտության դեպքում

Գնալով ավելի են սրվում Իրանի ու Սաուդյան Արաբիայի հարաբերությունները և ամենևին բացառված չէ, որ բանը հասնի բաց ռազմական բախման՝ երկու երկրների միջև։ Ստեղծված դրությունում, հաճախ կարելի է հանդիպել տարբեր վերլուծությունների ու վիճակագրական տվյալների, որոնք կարծես թե չեն խոսում հօգուտ իրանի, սակայն ավելի խոր վերլուծելով ուժերի բոլոր լծակներն ու պոտենցիալը, կարելի է հանգել այն եզրակացությանը, որ Իրանի հետ պատերազմի մեջ մտնելով, Սաուդյան Արաբիան ամենայն հավանականությամբ կդադարի գոյութուն ունենալ որպես այդպիսին։

Դիտարկենք կողմերի պոտենցիալն ու առավելությունները։

Սաուդյան Արաբիա

Սաուդյան Արաբիան ունի երկու հսկայական առավելություն՝ Իրանի նկատմամբ. փող ու ռազղմական տեխնիկա։ Միայն ԱՄՆ տնտեսության մեջ աշխատող սուդյան ներդրումների ծավալը գերաղանցում է 1 տրիլիիոն դոլարը, ինչը նշանակում է, որ նույնիսկ ոչ մի սենթ չաշխատելով նավթի առևտրից, Սաուդյան Արաբիան կարող է տասնամյակներով գոյատևել ու վարել այն ներքին ու արտաքին քաղաքականությունը, որը վարում է հիմա։ Սա իսկապես կոլոսալ միջոցներ են, որոնք թույլ են տալիս պնդել, որ ոչ մի պատժամիջոց ու տնտեսական խնդիրներ չեն կարող խեղճացնել սուդներին ավելի շատ, քան Իրանին։

Մյուս կողմից, Սաուդյան Արաբիայի զինված ուժերը համալրված են շատ ավելի ժամանակակից ու մեծ քանակությամբ ռաղմական տեխնիկայով։ Հաշվի առնելով, որ երկու երկրները չունեն ընդհանուր ցամաքային սահման, այլ միայն ծովային՝ Պարսից ծոցում, բարդ չէ կիրառել, որ հավանական անմիջական ռազմական բախման պարագայում, ռազզմական գործողությունների հիմնական թատերաբեմը լինի Պարսից ծոցի ջրերում ու երկնքում, իսկ սուդներն, ինչպես նշեցի, գերազանցում են իրանին թե՛ իրենց ռամական նավատորմի ու օդուժի թվակազմով, թե՛ դրանցում առկա տեխնիկայի արդիականությմաբ։

Իրան

Վերոնշյալըր ամենևին չի նշանակում, որ Իրանը դատապարտված է, որովհետև թեև Իրանն այդքան հարուստ չէ, իսկ դրա զինուժը ԴԵՌ զիջում է տեխնիկական հագեցվածության պահով, բայց փոխարենը Իրանը ունի մի քանիւ այլ բզն, որ չունի Սաուդիան Արաբիան.

1. Իրանն ունի ֆանտաստիկ մոտիվացված բանակ ու բնակչություն և ի տարբերություն սաուդերի, ունի հարուստ փորձ՝ ինչպես մարտական, այնպես էլ հանուն այդ ռազմական նպատակաների՝ տասնյակ հազար զոհեր կամավորներ զոհելու։

2. Իրանն ու Սաուդիան Արաբիան արդեն իսկ թեժ մարտեր են վարում միմյանց դեմ Սիրիայում, Եմենում, հենց Սաուդյան Արաբիայում և Իրաքում։ Ճիշտ է, դա նման է ԱՄՆ-ի ու ԽՍՀՄ-ի բախումներին սառը պատերազմի տարիներին, բայց այդուհանդերձ՝ այդպիսի բախումներ կան ու դրանք ցույց են տալիս, որ ավելի շահեկան դիրքերում է Իրանը։

3. Ի տարբերություն սաուդների, Իրանն ունի այդ հանրավորությունը կռիվը տեղափոխելու հենց Սաուդյան Արաբիայի տարածք՝ շնորհիվ այնտեղ մեծ տոկոս կազմող շիա բնակչության, որը մեծ խտրականությունների է ենթարկվում։ Էլ չասենք, որ եթե ինչ որ կերպ Իրանի կանոնավոր բանակը հայտնվի Սաուդյան Արաբիայում, ապա ավտորիտար այդ թեոկրատիկ միապետությունը փուլ կգա, ինչպես թղթե տնակը։

4. Եվ վերջում. ԱՄՆ-ին, ի հեճուկս շատ պնդումների, Ձեռք է տալիս այսպիսի առճակատումը ու վստահությամբ կարելի է պնդել, որ ամերիկացիները չեն խառնվելու իրանա-սաուդական կռվին, միայն ձևականորեն խաղաղության կոչեր են անելու, այնպես որ, Սաուդյան Արաբիայի միակ հույսն իր ու իր սատելիտների վրա է, որոնք ինչպես տեսանք Սիրիայի օրինակում, չկարողացան կոտրել սիրիա-իրանական առանցքը, նույնիսկ տասնյակ հազարավոր պրոֆեսիոնալ վարձկանների ու ֆանատիկոսների ներգրավելով։

No comments:

Post a Comment